Ks. Wojciech Świątkiewicz (1812 – 1867)

Bliskim współpracownikiem ks. Piotra Ściegiennego, jednego z najbardziej znanych działaczy niepodległościowych w XIX wieku, był ks. Wojciech Świątkiewicz. Pochodził ze znanej bodzentyńskiej rodziny, a przy tym i światłej,  korzeniami sięgającej  XVII wieku, a być może jeszcze wcześniejszego okresu. Przedstawiciele tej rodziny pełnili funkcje kancelistów oraz nauczycieli szkoły parafialnej w Bodzentynie. Niejedno jej pokolenie wydawało również powołanie kapłańskie.

Ze związku Józefa Świątkiewicza (ur. w 1717 roku) i Reginy Miklaszewskiej (ur. w 1719 r.) m.in. przyszła na świat Marianna (1743 r.)  i młodszy Walenty (1756 r.). Marianna w 1762 r. wyszła za mąż za Antoniego Kudlińskiego z Kielc i zapoczątkowali bodzentyńską gałąź tej rodziny, która  w 2 poł.  XIX w. „skolonizowała”  również Kamienną Górę, zaś Walenty doczeka się wnuka, który stanie się jednym z bardziej znanych i światłych rodaków tego miasta. Starszy syn Walentego – Wawrzyniec, poślubiwszy Katarzynę Zygadłównę pozostał w Bodzentynie, drugi Mateusz został księdzem   zaś młodszy Jan objął w posiadanie młyn w Sitkach  koło Tarczka. I tu właśnie 2 kwietnia 1812 roku przyszedł na świat Wojciech.

Duchową i intelektualną formacją młodego Wojciecha kierował stryj, wspomniany ks. Mateusz Świątkiewicz, proboszcz z Szańca k. Buska Zdroju. Dodajmy, że na cmentarzu w Szańcu zachował się zabytkowy nagrobek proboszcza Mateusza Świątkiewicza, jeden zresztą z najstarszych na tym cmentarzu.

Wojciech zdobywał najpierw wykształcenie w Wąchocku, a od 1 września 1831 r. w Szkołach Pińczowskich., a gdy i te zostały zamknięte,  przebywał u rodziców w Sitkach  lub w Bodzentynie. W 1832 r. został przyjęty do Seminarium Duchownego w Kielcach.  Proboszczem w Busku Zdroju został w 1843 r. i pozostał tam do śmierci. Należał do grona współpracowników ks. Piotra Ściegiennego, przygotowującego po Powstaniu Listopadowym kolejny zryw niepodległościowy, m.in. z udziałem chłopów na Lubelszczyźnie i w Kieleckiem. Zdradzony w Krajnie, znajdzie się w więzieniu, a następnie - po ułaskawieniu - na katordze i zesłaniu. Wraz z ks. Ściegiennym aresztowano również ks. Świątkiewicza, ale  prawdopodobnie osłaniające zeznania przywódcy spisku (wykazał, że ks. Świątkiewicz był przeciwnikiem bezpośredniego zaangażowania duchownych w walkę) spowodowały jego uwolnienie przez Moskali.

W okresie poprzedzającym wybuch Powstania Styczniowego ks. proboszcz W. Świątkiewicz wspólnie z ks. wikarym Karolem Podbielskim organizuje w Busku manifestacje religijno –patriotyczne. Ważny impuls do ich organizowania należy wiązać z pobytem w buskim kurorcie latem 1861 r. Karola Majewskiego – przywódcy warszawskiej młodzieży patriotycznej.

W okresie samego Powstania  buski proboszcz wraz z burmistrzem Jaworskim kolejny raz angażuje się w działalność patriotyczną,  bezpośrednio wspierając działalność  Mariana Langiewicza. Ponownie jest szykanowany przez władze rosyjskie, aresztowany 2 czerwca 1864 r. zostaje osadzony w Stopnicy. Szczęśliwym zbiegiem okoliczności uniknął jednak zesłania.  Zmarł 26 kwietnia 1867 r., a w kościele parafialnym w Busku Zdroju wmurowano tablicę z napisem: "D.O.M. śp X.WOJCIECH ŚWIĄTKIEWICZ Kanonik h. Kaliszski Profesor Seminarjum Kieleckiego Proboszcz par. Busko Żył lat 57 umarł 26 Kwietnia 1867 r. wieczny odpoczynek racz mu dać Panie”

Dwa lata temu, w 150 rocznicę wybuchu powstania, mieszkańcy Buska upamiętnili Powstańców 1863 r., po raz kolejny nie zapominając również o proboszczu – patriocie rodem z Bodzentyna i Tarczka. 

Piotr Opozda